بازار و بورس- فرشید جهانی مدیرعامل کارگزاری جهان سهم، در مورد مشکلاتی که بر سر راه کارگزاریها در دریافت تسهیلات وجود دارد، توضیح داد: «بانکها تا چندوقت گذشته برمبنای رتبهبندی کارگزاریها تسهیلات ارائه میکردند. همچنین سازمان بورس نیز بر اثر همین رتبهبندیها تخصیص اعتبار انجام میداد. این رتبهبندی در ماههای اخیر کمرنگ شده اما همچنان برخی بانکها به این رتبهبندی توجه میکنند.»
مدیرعامل کارگزاری جهان سهم در مورد محدودیتهایی که در اعطای اعتبارات وجود دارد، توضیح داد: «تخصیص اعتبار برمبنای دستورالعملهای بانکها انجام میشود. مثلا بانکها انتظار دارند که حدود ۱۰ درصد اعتباری که به کارگزاریها تخصص میدهند، در حساب بماند. این موضوع یکی از شرطهای بانک است که اگر لحاظ نشود، نوبت بعد برای تمدید اعتبارها، احتمالا مبلغ آن کاهش پیدا میکند. بنابراین، کارگزاریها برای دریافت تسهیلات، از یکطرف با محدودیتهای اعمالشده از بانکها روبهرو هستند. از طرف دیگر، مقررات و دستورالعملهای جدی سازمان بورس برای اعطای تسهیلات به مشتریهاست که گاهی محدودیتهایی برای کارگزاریها ایجاد میکند اما در نگاه کلی، معمولا قوانین سازمان بورس، شرایط فعالیت را برای کارگزاریها تسهیل کرده و مانع بروز مشکلات برای آنها میشود.»
بحث دیگری که جهانی به آن اشاره کرد، مشکل کارگزاریها با اداره دارایی بود. او در این باره توضیح داد: «کارگزاریها در انتقال سود بانکی به مشتری، بهعنوان واسطه عمل میکنند. در این میان، اداره دارایی این دریافت پول از بانکها را بهعنوان دارایی کارگزاریها میشناسد و هر سال، درگیر مشکلات مالیات بر ارزش افزوده کارمزدی هستیم که از مشتریان دریافت میکنیم.»
به گفته مدیرعامل کارگزاری جهان سهم، علاوه بر این سه مشکل مطرحشده، از طرف مشتریان هم چالشهایی برای کارگزاریها ایجاد میشود. او در این مورد مطرح کرد: «باید توجه داشته باشیم که مشتریان بدهی نداشته باشند. همچنین انتخاب پرتفوی مشتریان نیز، دستورالعملهای خاص خود را دارد.»
این کارشناس بازار سرمایه، در مورد سازوکار اجرایی مصوبه رفع ممنوعیت اعطای تسهیلات بانکی برای خرید سهام توضیح داد: «در حال حاضر، هنوز بهطور کامل سازوکار اجرایی این مصوبه، ابلاغ نشده است. اگر این مصوبه اجرایی شود، بیشک، شرایط مناسبی برای کارگزاریها و ارتقای پرتفوی مشتری ایجاد میشود. از طرفی، اگر بخواهیم منتظر نتیجه نهایی این تصمیمات باشیم، باید متغیرها و ریسک بازار، قابل محاسبه باشد.»